استانداردهای گردشگری

 

استانداردهای بین‌المللی ISO از توریسم حمایت می‌کنند و در رسیدن به هدف شعار امسال روز جهانی توریسم «توریسم و مشاغل: آینده‌ای بهتر برای همه» شرکت می‌کنند.

صنعت گردشگری به عنوان یکی از منابع مهم اقتصادی و عاملی موثر در توسعه فرهنگی، اجتماعی جوامع انسانی محسوب می شود. این صنعت ضمن کارآفرینی بسیار گسترده و درآمدزایی بالا موجب نزدیکتر شدن ملل، اقوام و فرهنگ ها به یکدیگر شده است. امروزه گردشگری به عنوان یک رویکرد مهم می تواند با برنامه ریزی اصولی و شناسایی مزیت ها و محدودیت ها، نقش موثری در توسعه و تنوع بخشی به اقتصاد بر عهده داشته باشد. توسعه صنعت گردشگری، به ویژه برای کشورهای در حال توسعه از اهمیت فراوانی برخوردار خواهد بود. صنعت گردشگری از لحاظ اقتصادی فرایندهای گوناگونی را ایجاد می کند که اثرات آن در تولید ناخالص ملی، کارآفرینی، به کارگیری منابع انسانی و به کارگیری بخش های مختلف اقتصادی نمایان است. بنابراین می توان گفت که صنعت گردشگری عاملی مهم در جهت توسعه اقتصادی جوامع بوده و می تواند با ایجاد نوعی کارآفرینی مزایای اقتصادی زیادی برای همه کشورها داشته باشد.

کشور ایران نیز یکی از کشورهای مهم جهان در عصر حاضر است که آثار و آداب و سنن باستانی در حدی قابل توجه وجود دارد و تنها کشوری است که با داشتن این همه جاذبه‌ های جهانگردی، بخش صنعت جهانگردی را به راحتی می ‌توان در آن مقبول ساخت.

ردشگری برای کشورهای دارای جاذبه‌های جهانگردی نظیر ایران می ‌تواند به مهم‌ترین منبع کسب درآمد ارزی تبدیل شود. مشروط بر اینکه برنامه‌ریزی صحیح و همه‌ جانبه توأم با آینده‌نگری برای آن تنظیم و اجرا شود.

حضور موثر در بازار رقابتی، همراه با استفاده بهینه از تمامی امکانات و بهره‌برداری از منابع جدید برای ارائه خدمات مطلوب و باکیفیت مناسب، بر اساس رضایت‌‌مندی مشتری ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. امروزه تنها سازمان‌هایی در عرصه رقابت از موقعیت مناسب برخور‌دارند که محور اصلی فعالیت خود را تامین خواسته‌های مشتریان با حداقل قیمت و حداکثر کیفیت قرار داده‌اند.

در صنعت گردشگری نیز بحث مربوط به خدمات جایگاه مهمی دارد، در این صنعت فقط جذب گردشگر مطرح نیست نکته ای که در این میان دارای اهمیت می باشد رضایت گردشگران است. در این رابطه باید خدماتی که به گردشگر ارائه می شود با کیفیت مطلوب، اصولی و استاندارد باشند چرا که رضایتمندی گردشگران منجر به رشد این صنعت و در نهایت رونق اقتصادی می شود.

مطالعات نشان از رابطه مستقیم بین کیفیت و ارتقای سطح بخش خدمات گردشگری و افزایش تعداد مصرف‌کنندگان دارد. کیفیت خدمات، حاصل مقایسه اجمالی بین انتظارات اصلی مشتریان و تجربیات واقعی آنان است. مفهوم نهایی کیفیت خدمات باید در برگیرنده دو بخش «فرآیند خدمت‌رسانی» و همچنین «نتایج خدمت‌رسانی» باشد. در نتیجه، بهبود خدمات نیاز به رویکردهایی مناسب دارد که یکی از ابزارهای مناسب برای بهبود و ارتقای خدمات گردشگری به‌کارگیری استانداردهای این حوزه توسط ارائه دهندگان خدمات می باشد.

در ادامه به معرفی استانداردهای گردشگری می‌پردازیم:

یکی از سریع‌ترین رشدهای اقتصادی در دنیا مربوط به توریسم است.

توریسم از بخش‌های شاخص استخدام است و حدود ۱۰% از مشاغل دنیا را شامل می‌شود.

طبق گفته‌ی کشور میزبان رویداد روز جهانی توریسم، توسعه‌ی توریسم مستقیماً با توسعه‌ی جامعه در ارتباط است.

همچنین یک محرک کلیدی برای توسعه‌ی پایدار است.

هدف اصلی از استاندارد سازی خدمات گردشگری حفظ حقوق مصرف کنندگان و تطابق هرچه بیشتر خدمات ارائه دهندگان خدمت با انتظارات و نیازهای گردشگران است. گردشگری پایدار و پیشگیری از آسیب رساندن به طبیعت نیز در این میان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

بسیاری از استانداردهای ISO حامی توسعه‌ی پایدار در توریسم جهانی و اشتغال‌زایی بیشتر و بهتر هستند.

مدیر کمیته فنی ISO/TC 228، توریسم و خدمات مربوط، گفت: ISO تعدادی استاندارد با هدف ارتقاء رقابت در توریسم دارد.

وی افزود:

ISO 24802، خدمات غواصی تفریحی- الزامات لازم برای آموزش مربیان غواصی، و ISO 13970، خدمات غواصی تفریحی- الزامات لازم برای آموزش راهنماهای غواصی تفریحی،

استانداردهای پذیرفته شده‌ای هستند که بهترین اجرای بین‌المللی را در آموزش ارائه می‌دهند.

برای بهبود پایداری، ایمنی، ایجاد اشتغال در گردشگری، القای اعتماد در مسافران و کاهش تأثیرات زیست‌محیطی، تنها تعداد محدودی استاندارد ISO خواهید یافت.

استانداردهای گردشگری:

ISO 21101، گردشگری ماجراجویانه- سیستم مدیریت ایمنی- الزامات، به ارائه‌کنندگان فعالیت گردشگری امکان پیاده‌سازی سیستم مدیریت ایمنی می‌دهد.

این استاندارد، اپراتور گردشگری ماجراجویی را قادر می‌سازد:

– عملکرد ایمنی خود را بهبود ببخشد،

– انتظارات مربوط به ایمنی شرکت‌کنندگان و کارکنان را برآورده سازد و

– از انطباق با الزامات قانونی قابل اجرا پشتیبانی کند.

ISO 20611، گردشگری ماجراجویانه- شیوه‌های مناسب برای پایداری- الزامات و توصیه‌ها، چگونه اجرا کردن پایداری برای شرکت‌کنندگان و جوامع محلی را نشان می‌دهد.

به عنوان مثال، با برنامه‌ریزی دقیق و ارزیابی ریسک می‌توان از پایداری محیط زیست حمایت کرد؛

مانند استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر، آگاهی از مقررات زباله و مناطقی که دارای اکوسیستم شکننده هستند.

ISO 21401، خدمات گردشگری و خدمات مرتبط با آن- سیستم مدیریت پایداری برای مؤسسات اقامتی- الزامات،

به صنعت میزبانی کمک می‌کند بر محیط زیست تأثیر بگذارد، تبادل اجتماعی را ارتقاء بخشد و به اقتصادهای محلی کمک کند.

ديگر استانداردها همچون 10002- 10004 نيز از سري استانداردهاي رضايتمندي مشتري در بخش توريسم و گردشگر كاربرد دارد .

برخی استانداردهایی که در حوزه گردشگری در سازمان ملي استاندارد ايران تدوین شده است به شرح ذیل می باشد:

1. استاندارد ملی ایران شماره 19933، گردشگری حلال- الزامات

2. استاندارد ملی ایران شماره 15174، گردشگری و خدمات وابسته- اجاره (چارتر) قایق بدون خدمه- حداقل الزامات خدمات و تجهیزات

3. استاندارد ملی ایران شماره 17273، گردشگری ماجراجویانه- راهنمایان- صلاحیت کارکنان

4. استاندارد ملی ایران شماره 20175، گردشگری و خدمات وابسته- الزامات و توصیه هایی برای اداره سواحل گردشگری

5. استاندارد ملی ایران شماره 20176، گردشگری و خدمات وابسته- گردشگری صنعتی- ارائه خدمات

6. استاندارد ملی ایران شماره 20177، گردشگری و خدمات وابسته- خدمات بهره مندی عمومی مورد ارائه به گردشگران توسط متولیان مناطق طبیعی تحت حفاظت- الزامات خشکی

7. استاندارد ملی ایران شماره 20572، گردشگری و خدمات وابسته- واژه نامه

8. استاندارد ملی ایران شماره 20848، گردشگری و خدمات وابسته- مناطق نمونه گردشگری- شاخص های کیفی